Музей иши
“Кыргыз Республикасынын музейлери жана Музей фонду жөнүндө” Кыргыз Республикасынын Мыйзамына ылайык, Кыргызстандагы музей иштери чөйрөсүндөгү мамлекеттик башкарууну Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги ошондой эле жергиликтүү мамлекеттик администрациялар жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары жүзгө ашырат.
Бүгүнкү күндө Кыргыз Республикасында жалпы 118 музей бар. Анын ичинен 58 музей мамлекеттик болсо, 29 музей Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинен каржыланат. Ал эми, жергиликтүү бийликтен каржыланган музейлердин саны – 29.
Музейлер боюнча маалымат.
Учурда, республикалык мааниде Бишкек шаарында 3, Чүй облусунда 2, Ош облусунда 1, Жалал – Абад облусунда 1, Ысык- Көл облусунда 2, Талас облусунда 1 музей бар. Жалпы 10 музей.
Ал эми, облустук мааниде Ош 1 жана Нарын облусунда 1. Жалпы 2 музей.
Шаардык музейлер: Бишкекте 7, Чүйдө 1, Жалал- Абадда 1, Баткенде 4, Ысык- Көлдө 3, Таласта 1. Жалпы 17 музей.
Райондук маанидеги Бишкекте 1, Чүйдө 1, Ошто 5, Жалал- Абад 8, Баткенде 1, нарында 4 жана Таласта 1 музей бар. Жалпы саны 22.
Айылдык музейлер: Чүйдө 2, Ошто 2, Жалал- Абадда 2, Баткенде 1, Ысык- Көлдө 3, Нарында 4 жана Таласта 3 музей бар. Жалпы саны 17 түзөт.
Ведомстволук музейлер: Бишкекте 4, Ошто 1. Жалпы 5 музей.
Мектеп музейлери: Ошто 1, Ысык- Көлдө 10, нарында 21 жана Таласта 1 музей. Жалпы саны 33.
Ал эми, жеке менчик музейлер: Бишкекте 5, Чүйдө 2, Баткенде 1, Ысык- Көлдө 2, Нарында 2. жалпы саны 12 музей бар.
Музейлердин укуктук негиздери:
– “Кыргыз Республикасынын музейлери жана Музей фонду жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамдары” 24-июль 2015-ж №193;
– «Кыргыз Республикасынын музейлеринде жайгашкан музей буюмдарын жана музей коллекцияларын эсепке алуу жана сактоо боюнча нускама» (ММТМнин буйругу 15.12.2016ж. № 617) – бул нускама, музей баалуулуктарын эсепке алуунун, пайдалануу, сактоо ыкмаларын уюштурууну жана калыбына келтирүү ыкмаларын аныктайт.
– «Музей буюмдарын жана музей коллекцияларын Кыргыз Республикасынын Музей фондунун курамына киргизүү жана андан чыгаруу тартиби» (ММТМнин буйругу 22.02.2017ж. № 61) – бул тартип, музей буюмдары менен музей коллекцияларын Кыргыз Республикасынын Музей фондуна киргизүү жана андан чыгаруу эрежелерин аныктайт.
– «Кыргыз Республикасынын музей фондунун мамлекеттик каталогу жөнүндө жобо» (ММТМнин буйругу 22.02.2017ж. № 61) – бул жобо, Кыргыз Республикасынын музей фондунун мамлекеттик каталогун түзүүнүн жана жүргүзүүнүн тартибин аныктайт;
– «Кыргыз Республикасында музейлерди түзүү жана иштөө тартиби» ( ММТМ буйругу № 460 8.11.2017ж.) – бул тартип, Кыргыз Республикасындагы музейлерди түзүүнүн жана иштешинин жалпы укуктук негизин аныктайт.
– 2023-жылга чейинки мезгилдеги Кыргыз Республикасында музей ишинин өнүгүү концепциясы (ММТМнин буйругу 10.07.2019ж. № 303)
Кыргыз Республикасынын Музей фондунун музей буюмдарын, музей коллекцияларын камсыздандыруу
Музей буюмдары, музей коллекциялары экспонат катары көрсөтүү, реставрациялоо жана илимий экспертиза жүргүзүү үчүн Кыргыз Республикасынын аймагынын чектеринен убактылуу алып чыгуу үчүн Кыргызгосстрах тарабынан камсыздандырылат.
Музей буюмдарын музейдин чегинен тышкары жылдыруу, аларды таңгактоо / таңгактан чыгаруу, ташуу, убактылуу сактоо, орнотуу / демонтаждоо, көргөзмөгө коюу жана туруктуу сактоочу жайга кайтаруу мезгилиндеги бардык камсыздандыруу тобокелдиктери менен камсыздандыруу “Кыргыз Республикасынын музейлеринде жайгашкан музей буюмдарын жана музей коллекцияларын эсепке алуу жана сактоо” боюнча нускамасына ылайык жүргүзүү шарт.
Музей буюмдарына байланыштуу камсыздандыруу тобокелдигин баалоону музейдин Фондулук-сатып алуу комиссия тарабынан жүргүзөт.
Музей буюмдарынын камсыздандырылган наркына баа берүү, музей буюмдарын убактылуу чыгаруунун ар бир учуру боюнча, ошол учурдагы дүйнөлүк антикалык рынокто орточо бааларды эске алуу менен аныкталат.
Кыргыз Республикасынын Музей фондунун абалын мамлекеттик контролдоо:
Музейлер, музейдеги буюмдардын айкын ордунда тургандыгын, алардын идентификациялаган белгилери менен сакталууда турган абалы негизги эсепке алуу документтеринин маалыматтарына туура келишин аныктоо максатында, музей буюмдарынын абалына жана сакталууда тургандыгына мезгил-мезгили менен “Кыргыз Республикасынын музейлеринде жайгашкан музей буюмдарын жана музей коллекцияларын эсепке алуу жана сактоо” боюнча нускамасына ылайык текшерүүлөрдү жүргүзүүгө милдеттүү.
Музей буюмдарынын ордунда тургандыгын текшерүү музейдин директорунун буйругунун негизинде түзүлгөн комиссия тарабынан директор бекиткен план-графикке ылайык жүргүзүлөт.
План-график текшерилип жаткан сактоо фондуларынын ордунда тургандыгын жана көлөмүн текшерүүнүн төмөнкү мөөнөттөрүн эске алуу менен түзүлөт:
Фондунун жалпы саны:
500 – 3000 сактоо бирдигине чейинки музейлер үчүн – 2 жылда 1 жолу;
3000ден 30 000 чейин– 3 жылда 1 жолу;
30 000ден 300 000 чейин – 5 жылда 1 жолу;
Музейлер, музей буюмдарынын ордунда тургандыгына жүргүзүлгөн текшерүүнүн актыларын төмөнкү учурларда Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигине жөнөтөт:
§ Музей буюмдары жоголгон учурда;
§ Музей буюмдарын музейдин эсепке алуу документтеринен алып салуу учурунда.