Жалал-Абад облусунун маданият паспорту

Жалал-Абад облусунун маданият паспорту

Сентябрь 6, 2023 - 12:01
Сентябрь 27, 2023 - 23:01
 0  56
Жалал-Абад облусунун маданият паспорту

Жалал-Абад  облусундагы маданият мекемелер:

Райондук маданий  үйү
Шаардык маданий үйү
Айылдык маданият үйү
Айылдык маданият клуб
Райондук китепкана
Шаардык китепкана
Айылдык китепкана
Музейлер
Балдар музыкалык мектеп
Баардыгы маданият мекемелер

 

АКСЫ  РАЙОНУ

Маданият мекемелери  – 47

Райондук маданий  үйү 1
15 айылдык клубдары менен
Райондук китепкана 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык китепкана 27
Музейлер 1
Ниязалы атындагы атындагы балдар музыкалык мектеби 1

 Райондун аймагында республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер -25 :

Советтердин бийлигин бекемдөө үчүн күрөштө курман болгон боордоштордун мүрзөсү (Кербен айылында);

Чалдыбар (Кербен айылынын четинде);

– Кызыл-Жар чалдыбары (Кызыл-Жар айылында);

– Имам-Ата күмбөзү (Ак-Суу айылында);

– Бозбу I көрүстөнү (Кербен айылынын түндүк-батышында);

– Бозбу II көрүстөнү (Бозбу тоосунун этегинде, Успенск айылынын түштүк-чыгышында);

– Мугкана – таш курулма (Бозбу тоосунун түндүк-батыш тарабында жана Падыша-Ата суусунун сол жээгинде);

– Көрүстөн (18 мүрзө) (Кара-Жыгач айылынан 1 км түштүк-чыгышта, Кара-Суу суусунун оӊ жээгинде);

– Көрүстөн (11 мүрзө) (Кызыл-Жар суусунун сол жээгинде);

– Аска-таш сүрөттөр (Таш-Көмүр тобу) (Үч-Коргон айылында);

– Падыша-Ата мазары (Падыша-Ата капчыгайында);

– Православ чиркөөсү (Жерге-Тал айылында).

 

Райондон  чыккан  белгилүү инсандар:

 

  1. Аманов Тынарбек (1947) – Кыргыз Республикасынын эмгек сиӊирген артисти;
  2. Барпиев Ысак (1934) – төкмө акын, Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти;
  3. Бөдөшев Атайбек (1951) – обончу, комузчу;
  4. Касымбеков Төлөгөн (1931) – Кыргыз Республикасынын эл Жазуучусу;
  5. Керимбаев Асанкалый (1950–1999) – Кыргыз Республикасынын эл артисти;
  6. Мавлянов Жунай (1923) – Кыргыз Республикасынын эл жазуучусу;
  7. Мамашева Гүлсүн (1947) – Кыргыз Республикасынын эл артисти;
  8. Молдо багыш Сарыбай уулу (1886–1937) – төкмө жана жазгыч акын;
  9. Молдобаев Тургуналы (1934) – Кыргыз Республикасынын маданиятына эмгек сиӊирген ишмер;
  10. Ныязалы Борош уулу (1856–1941) – комузчу;
  11. Полотов Улукмырза (1943) – Кыргыз Республикасынын эл артисти;
  12. Субаналиев Сагыналы (1948) – искусство таануу илиминин кандидаты;
  13. Тыныбеков Токтосун (1927–1982) – Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти;
  14. Үмөталиев Темиркул (1908–1991) – Кыргыз Республикасынын эл акыны;
  15. Шабданов Саадабай (1940) – комузчу, аткаруучу;
  16. Ниязалиева Мавлюда (1955) – Кыргыз Республикасынын маданиятына эмгек сиӊирген ишмер.

 

Ала – Бука району

Маданият мекемелери -42

Райондук маданий үйү 1
15 айылдык клубдары менен
Райондук китепкана 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык китепкана 20
Музейлер 1
Балдар музыкалык мектеби: Кыдыраалы балдар музыкалык мектеби

1-Май балдар музыкалык мектеби

У.Алыбаев  атындагы балдар искусство мектеби

3

 

Райондун аймагында республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер -8:

– Шax Фазиль тарыхый-маданий комплекси (Сафед-Булан айылында);

– Бузлук-Тепе жана Зирк чеби (Ала-Бука айылынан түндүк-батыш тарабында);

– Ак-Тепе чалдыбары (Сафид-Булан айылынын четинде);

– Ак-Таш чалдыбары (Ак-Таш айылында);

– Ак-Коргон чалдыбары (Ак-Коргон айылында);

– Кашка-Терек чалдыбары (Кашка-Терек айылынын четинде);

– Куру-Тегерек чалдыбары (Куру-Тегерек суусунун оӊ жээгинде);

– Мазар чалдыбары (орто кылымдардагы Сафид-Булан)(Сафид-Булан айлында, Арча-Мазар тоосунун этегинде).

Райондон чыккан  белгилүү инсандар:

  1. Адашбаев Турсунбай Шакирович (1939) – акын, котормочу;
  2. Ажиев Садабек Ботобекович (1933) – айкелчи, Кыргыз Республикасынын маданиятына эмгек сиӊирген ишмер;
  3. Нурмолдо Наркулу уулу (1838–1920) – төкмө акын;
  4. Жоробекова Шакен (1944) Кыргыз Республикасынын Эмгек Сиңирген артисти:
  5. Акжол Кадыров (1935-2014)-жазуучу, журналист:
  6. Өмүркул Султанов (1932-1980) акын,жазучу:
  7. Айымкан Кенжеева;
  8. Бекмуратов Мамырбек (1923-1999) журналист;
  9. Колдошов Түмөнбай (1986) обончу, ырчы;
  10. Абас Кабай  акын, жазуучу;
  11. Таштемир Рысматов  географ, жазуучу;
  12. Нышанбай Атамкулов (1939-2017) жазуучу, журналист;
  13. Калмурат Рыскулов (1928) жазуучу;
  14. Абдиллаким Артыкбаев – обончу, аткаруучу;
  15. Камбарбеков Камчыбек (1957) – акын, жазуучу.                 

Базар – Коргон району

Маданият мекемелери жалпы- 37

Райондук маданий  үйү 2
13 айылдык клубдары менен
Райондук китепкана 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык китепкана 19
Балдар музыкалык мектеби 1

Республикалык маанидеги тарыхий археологиялык  күмбөздөр – 9

–  Улуу Ата Мекендик  согуштун катышуучуларына коюлган эстеликтер жалпы саны – 21

–  Афган согушунун катышуучуларына коюлган эстелик – 1

–  Социалисттик Эмгектин Баатырларына коюлган эстеликтер – 8

–  Акман  түндүк жагында археологиялык шаарчасы (Акман айылында)

–  Коргон –Жар   археологиялык шаарчасы  1-кылымга таандык (Коткор  айылында)

–  Коргон –Жар   археологиялык шаарчасында 6-даана Дөбө  1-кылымга таандык (Коткор

айылында 300-400км аралыкта түндүк жакта)

–  Коргон –Жар   археологиялык шаарчасында  6-даана Дөбө  1-кылымга таандык (Коткор

айылында 350-400км аралыкта түндүк-түштүк жагында)

–  Чоң Дөбө   археологиялык шаарчасы Мышык-Мазар сай боюнда  (Бешик-Жон

айылында)

–  Азирет-Даут күмбөзү архитектуралык 12-кылым  (Өзбек Каба   айылында)

–  Арсланбоп  күмбөзү архитектуралык 15-кылымга таандык 20-кылым рекон  (Арсланбоп

айылында)

– Чака Мазар архелогиялык  орто кылымга таандык  (Чарбак   айылында)

–  Мазар архелогиялык  орто кылымга таандык  (Шыдыр  айылында сай боюнда)

–  Тарыхый-маданий мурас обьекттердин аймактарынын коргоо чөлкөмдөрүн иштеп

чыгуу жана инфраструктурасын өнүктүрүү менен бирге алардын аймагын сактап калуу

максатында тиешелүү чечимдерди кабыл алууну.

–   Туристерди тартууда тарыхый-маданий мурас обьекттерди пайдаланууну

Райондон чыккан  белгилүү инсандар:

  1. Манас Бердибеков (1956-) – Кыргыз Республикасынын белгилүу куудулу;
  2. Сатывалды Далбаев (1934-) – Кыргыз ССР Эл артисти;
  3. Фатима Абдалова (1960) – А.Осмонов атындагы адабий сыйлыктын ээси;
  4. Омор Сооронов (1940) – Маданиятка эмгек сиңирген ишмери.

              

Жалал- Абад шаары

Маданият мекемелери – 4

Шаардык маданият бөлүмү, щаардык маданият сарайы. 1
Балдар музыкалык мектеби (36 шт. бирдик, 300 окучуусу бар) 1
Балдар көркөм-өнөр мектеби 1
Музей 1

Шаардын аймагында жергиликтүү маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер -27

Шаардан чыккан маданият жаатындагы белгилүү инсандар:

  1. Барпы Алыкулов (1949-1984) – төкмө акын;
  2. Бегимкулова Азада (1950–1996) – акын, жазуучу;
  3. Маатов А. –белгилүү манасчы ;
  4. Осмонолиев Токтомурат –КРнын эмгек синирген артисти;
  5. Бедияров Арзыбек –КРнын Эл артисти;
  6. Козукеев Рахматулло Туткучович- КРнын Эл Акыны;
  7. Талипова Шахра –КРнын Эл артисти;
  8. Абдувахидов Алдыл –КРнын Эмгек сиңирген артисти;
  9. Молдобаев Дүйшөн- КРнын маданиятына эмгек сиңирген ишмери;
  1. Жээнбеков Сатывалды (1952-1996) –КРнын телерадио комитетинин төрагасы, КР ЖК депутаты.

 

Майлуу- Суу шаары

Маданият мекемелери-4

Шаардык маданият үйү 1
Шаардык китепкана 1
Балдар китепканасы 1
Балдар искуство мектеби 1

 Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2002-жылдын 20-августундагы № 568 токтому менен бекитилген Кыргыз Республикасынын республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтеринин мамлекеттик тизмесинде шаардын аймагында боюнча 4 объект катталган:

-В.И.Ленин эстелиги  (Мира көчөсүндө,н/ж, 1978ж);

Эрдик эстелиги  (2001ж);

-Жениш  эстелиги  (1997ж);

-Бостонбаев эстелиги (7-апрель) (2010ж)

-Ошондой эле, жергиликтүү маанидеги эстеликтер жана жаны табылган тарыхый-маданий мурас объекттер бар.

Шаардан чыккан белгилүү инсандар:

1.Эркин Каюмов (1963)  –  телевидениенин диктору, тележурналист КР.

2.Алмаз Истамбаев Мамаджанович  (1972) – директор симфонического оркестра им. А.Малдыбаева;

3.Камчыбек Турсункулов Саипович (1956.08.07.) – ырчы, обончу-композитор, КР Эмгек синирген артисти;

4.Иманбек Айдыралиев Маматбекович   (1958) –ырчы, обончу;

5.Раимкул Исмаилов (19)- акын;

6.Арипов Тургуналы Шериевич (1961) – жазуучу, тарыхчы;

7.Борис Маркович Шастин ()- хореограф, “Южанка” бий жетекчиси;

8.Туревич Дмитрий – (19)-  аспаптык-аваздык ансамблдин жетекчиси;

9.Акылбек Алиев (1954-2012).

 

Көк- Жаңгак шаары

Маданият мекемелери-5

Шаардык маданият үйү 1
Шаардык маданият сарайы 1
Балдар китепканасы 1
Шаардык искуство мектеби 1
Шаардык борборлоштурулган китепкана 1

Шаардаг чыккан  белгилүү инсандар:

  1. Кылычев Тилебай Абдырахманович – комуз кылассынын аспапта ойно жобосун тузуучусу маданиятын мыкты кызматкери;
  2. Молдобай Дуйшонбек Мамытивич – комузчу, аткаруучу, дирижер, К.Р. нын эмгек сиңирген артисти;
  3. Расул Маматкулов – эстрада ырчысы, К.Р.нын эмгек сиңирген артисти;
  4. Расул кызы Айгерим – эстрада ырчысы, маданиятын мыкты кызматкери;
  5. Расул уулу Руслан – эстрада ырчысы;
  6. Найманбаев Тилек Дүйшөевич – опера балет ырчысы, К.Р. нын эмгек сиңирген артисти эл аралык вокал, кароо сынагынын экинчи даражадагы дипломдун ээси.                           

Ноокенрайону

Жалпы маданий мекемелер-36

Райондук маданият үйү 1
Айылдык маданият үйү 9
Райондук китепканасы 1
Айылдык китепканалар 21
Масы балдар искусство мектеби

Кочкор-Ата балдар музыкалык мектеби

Кочкор-Ата балдар көркөм сүрөт мектеби

3
А. Кулумбетов атындагы тарыхий-этнографиялык музей 1

Ноокен районунан чыккан  белгилүү инсандар:

 

1.Абдуллаева Тамара Абдуллаевна  (1924-1992) –КРнын маданиятына эмгек сиңирген кызматкер.

2.Турсункулов Камчыбек Турсункулович –Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти, обончу жана аткаруучу .

3.Артыков Кадыралы- Кыргыз Республикасынын  эмгек сиңирген ишмери, композитор.           

Сузак району

Жалпы маданий мекемелери – 52

Райондук маданий  үйү 1
16 айылдык клубдары менен
Райондук китепкана 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык филиал китепканалар 31
Балдар  музыкалык  мектеби 2

 

Райондун  аймагында  республикалык  маанидеги  тарыхый  жана маданий эстеликтер- 3.

  1. Чөкө-Дөбө добосу.
  2. 16-дөбөдөн турган дөбөлөр  шаарчасы.
  3. Курманбек баатырдын күмбөзү.

Райондун  аймагында  жергиликтуу  маанидеги  тарыхый  жана маданий эстеликтер– 11.

1.Улуу Ата Мекендик согушта курман болгондорго тургузулган эстелик.

2.Ооган жергесинде курман болгон жоокерлерге тургузулган эстелик.

3.Советтер Союзунун баатыры Т.Тайгараевдин бюсту.

4.Советтер  Союзунун баатырларына  жана Социалисттик Эмгектин баатырларына тургузулган эстеликтер.

  1. Төкмө акын Б. Алыкуловдун, акын жана котормочу Т. Байзаковдун эстеликтери.
  2. Курманбек баатырдын 500 жылдыгына карата тургузулган Курманбек баатырдын эстелиги. (Арка).
  3. Социалисттик Эмгектин баатыры С.Атабековго тургузулган эстелик.
  4. Генерал Владыслав Андерсендин армиясынын курамында кызмат отоп 1942-жылы Сузакта болуп кетишкен. СССРдеги Польшалык армиянын 5-жоо аскерлер дивизиясынын 15-уландар  полкунун жоокерлерине тургузулган эстелик.
  5. Улуу Ата Мекендик согушка Сузак районунан оз ыктыяры менен кетишкен жана курман болушкан улан кыздарга тургузулган эстелик.
  6. КРда 2010-жылы болуп откон каргашалуу кандуу окуяга карата тургузулган эстелик.
  7. Советтер Союзунун баатыры Т.Тайгараевдин чоң эстелиги Улуу Жеништин 70-жылдыгыга  карата.

Райондон  чыккан  белгилүү  инсандар:

  1. Арзыбек Бедияров – обончу, аткаруучу Кыргыз   Республикасынын    Эл артисти.
  2. Расул Маматкулов – обончу,  аткаруучу, эстрада ырчысы  Кыргыз Республикасынын Эмгек синирген артисти.
  3. Гульзина Мамаева – ырчы фольклордук, эстрадалык  аткаруучу.
  4. Адыл Абдивахитов актер- Барпы атындагы театрынын  корком жетекчиси.
  5. Сабыржан Жолдошев – акын, обончу.
  6. Анарбай Раимканов –  обончу, аткаруучу  областтык Т.Тыныбеков атындагы  филармониянын  адиси.
  7. Аскар Касымов – обончу,аткаруучу Жалал-Абад маданият техникумунун мугалими.
  8. Рысбек Жабиров – кинорежиссер,шоумен Ак калпак кунунун негиздоочусу
  9. Фарида Омурзакова – комузчу, ырчы “Доор” этно-фольклордук-ансамблинин солисти.

10.Батыр Омурзаков – комузчу, ырчы  “Доор” этно-фольклорду ансамблинин солисти.

11.Алманбет Исаков – музыкант Улуттук филармониянын ун жазуу студиясынын  оператору.

  1. Тилек Найманбаев – опералык  ырчы  КРнын  эмгек  синирген артисти.
  2. Тынар Курбаналиев – куудул.
  3. Айчурок    Султанова – ырчы Жогорку Кенешинин котормо  жана  редакциялоо  бөлүмүнүн  улук  консультанты.
  1. Кадыр Кошалиев – журналист, коомдук ишмер “Кыргыз жолу” коомдук фондунун биримдик кеңешинин Төрагасы.
  2. Алтынай Эшбаева – ырчы ЭлТР телерадио компаниясынын диктору, алып баруучу (Ош шаары)
  3. Анара Шаимкулова – ырчы, аткаруучу  “Арашан” Элдик-фольклордук ансамблинин    солисти.
  4. Мыктыбек Арстанбек – КМУУнун аспиранты. КРнын маданиятынын эмгек синирген ишмери.                 

Таш- Көмүр шаары

Маданият мекемелери-12

Маданият сарайы 1
3 айылдык клубдары менен
Борборлоштурулган китепкана тармагы 1

5 филиалы менен

Балдар музыкалык мектеби

Балдар искусство мектеби(

2

Шаардан чыккан  белгилүү инсандар:

1.Нурманбетов Тынчтыкбек – Кыргыз Республикасына эмгек сиңирген ишмер.                                

Тогуз- Тороо району         

Маданият мекемелери – 18

Райондук  атындагы маданият үйү 1
4 айылдык клубдары менен
Райондук китепканалар 2
Айылдык маданият үйү 1
Айылдык китепканалар 8
Балдар музыкалык мектеп 1
Музей 1

Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2002-жылдын 20-августундагы № 568 токтому менен бекитилген Кыргыз Республикасынын республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтеринин мамлекеттик тизмесинде жок.

Тогуз-Торо  району боюнча  жергиликтүү маанидеги  8 архиологиялык эстелик жана 6 тарыхый эстелик монументтер,  мындан сырткары «Саймалуу-Таш» мамлекеттик жаратылыш  паркы, «Кан  Ачу» – мамлекеттик  жаратылыш  паркы тарыхый-маданий мурас объекттер бар.

Райондон чыккан  белгилүү инсандар:

  1. Максүтов Алтынбек Аскарович (1972-ж) – актер,режиссор, Кыргыз улуттук филормониясынын көркөм  жетекчи  КРнын  Эл  артисти, КРнын  маданиятынын эмгек  сиңирген  ишмери
  2. Молдобакиров Зарылбек (26.07.  1955 -ж)- бийчи балетмейстр КРнын  Эл  артисти

3.Турдалы Аскарбеков  (11.02. 1965-ж)  ырчы  обончу, маданияттын  мыкты кызматкери

  1. Жунушалиев Сталбек (1970 -ж) А.Малдыбаев атындагы Республикалык опера балет театрынын  салист. Маданияттын  мыкты  кызматкери
  2. Итигулова Чынара ( 1964-ж. )  журналист, теле алып баруучу
  3. ӨмүрбековаАида актриса (22.10. 1968-ж)
  4. Орунбаев Бакыт журналист коомдук ишмер (1964-ж)

8.Төрөкулова Кыял (1979-ж)  актриса  Республикалык « Дөөлөт» студиясынын  үн режиссеру

  1. Сарыбаев Азамат (1977-ж) Республикалык деңгээлде  ырчы  маданияттын мыкты кызматкери
  2. Бектеналиев Алымуханбет (1955) – обончу, аткаруучу Областык , Республикалык
  3. Бердалиев Талант (10.1956-ж)  куудул  сатирик, Областык, Республикалык кароо-сынак, фестивалдардын  жэңүүчүсү, маданиятын мыкты кызматкери
  4. Атыкулов Замир (1954-ж) обончу, аткаруучу Областык, Республикалык кароо-сынак,фестивалдардын  катышуучусу, маданиятын мыкты кызматкери
  5. Турдубеков Канат   (29.12. 1966-ж ) Сценарист алып  баруучу, жазма  акын. Областык, Республикалык кароо-сынак, фестивалдардын  катышуучусу
  1. Солтоев Темирбек (1956-ж)  Хормейстр, вокалист ырчы, аткаруучу Областык Республикалык кароо-сынак,фестивалдардын  жэңүүчүсү,  КРнын маданиятын мыкты кызматкери
  2. Кутмидин Базаркулов (1968-ж) драматург жазуучу, журналист ЖТР каналынын директору

16.Жунусов  Курманбек ( 1959) ырчы аткаруучу, Областык, Республикалык кароо-сынак, фестивалдардын  жэңүүчүсү, маданиятын мыкты кызматкери

  1. Кожошов Чынгыз (1988) төкмө  акын.  Эл  аралык  акындар  сынагынын  катышуучусу

18.Төрөканов  Жылдызбек (1992-ж ) төкмө  акын Эл  аралык  акындар  сынагынын катышуучусу

  1. Эсенбай уулу Тынчтык (1990) төкмө акын Эл  аралык  акындар  сынагынын    катышуучусу

                              

Токтогул району       

МАДАНИЯТ МЕКЕМЕЛЕРИ – 46

Райондук  атындагы маданият үйү 1
16 айылдык клубдары менен
Райондук китепканалар 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык китепканалар 22
Балдар музыкалык мектеп 1
Музейлер 4

 

Райондун аймагында республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер -14

–  Баратай –Үнкүрү  (Кетмен-төбө өрөнүндө):

– Акын, композитор Т. Сатылгановдун үйү (Токтогул атындагы мемориалдык үй-музейинен 1,5 -1,6км аралыкта Саз-Жийде жергесинде);

– Жазы-Кечүү көрүстөнү (Кетмен-Төбө өрөөнү, Кочкор-Дөбө тоосунун боорунда);

-Т. Сатылгановдун мүрзө үстүнө койулган эстелиги менен бейити (Чолпон-Ата атындагы айылдын борборунда);

– Өзгөрүш  (Миң-Дөбө) көрүстөнү (Үч-Терек айылынан 30км түштүк-батышта);

– Чоң-Арык көрүстөнү (Узун-Акмат суусунун оң жээгинде);

– Көрүстөн (Кайырма айылынын түндүгүндө);

– Көрүстөн (Арал айылында);

–  Айгыр-Жол көрүстөнү (Алмалуу капчыгайынын оозунда);

–  Кетмен-Төбө көрүстөнү (Кетмен-Төбө тоосунун түштүк-чыгыш боорунда);

– Кызыл-Жазы көрүстөнү (Торкен айылында);

– Ничке-Сай эмгек таш куралдары табылган жайы (Кетмен-Төбө өрөөнүндө);

– Шамшыкал – эмгек таш куралдары табылган жайы (Кетмен-Төбө өрөөнүндө);

– Кара-Күңгөй көрүстөнү (Ак-Тектир айылынан 1,5 км түндүк-чыгышта).

Райондон чыккан  белгилүү инсандар:

1.Абдиев Тууганбай (1937-2008) – төкмө акын, Кыргыз Республикасынын эл артисти;

2.Бекназар куудул, Бекназар Арзымат уулу (1881-1953) – Эл куудулу, жамакчы;

3.Жоомарт Бөкөнбаев (1910-1944)- акын жана драматург;

4.Жаңыбай Кожек уулу (1869-1942) – манасчы;

5.Жолой Боогачы уулу (1888-1934) – кыл кыякчы, комузчу;

6.Коргол Досу уулу (1890-1962)- төкмө акын, комузчу;

7.Токтогул Сатылган уулу (1864-1933) – төкмө акын, комузчу;

8.Токтогул уулу Бабажан ( 1927-1991) – комузчу;

9.Сейдене Молдоке кызы (1922-2006)- семетейчи, Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти;

10.Аманова Роза (1973) – Кыргыз Республикасынын эл артисти;

11.Сатылганова Гулнур Абразаковна (1968)- Кыргыз Республикасынын эл артисти;

12.Элмирбек Иманалиев Калилович (1978) – Кыргыз Республикасынын эл артисти.

                           

Чаткал району        

Маданий мекемелери -29

Райондук  атындагы маданият үйү 1
Айылдык маданият үйү 10
Райондук китепканалар 1
Балдар китепканасы 1
Айылдык китепканалар филилдар менен 11
Сумсар корком – онор мектеби ( 1 филилаы бар)

Каныш-Кыя балдардын музыкалык мектеби – ( 2 филиалы бар)

5

 

Райондун аймагында республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер-  20;

-Улуу Ата-Мекендик согушта курман болгондор үчүн эстелик ( райондун борборунда  1984- жылы курулган );

-Социалисттик Эмгектин Баатыры Т. Айдаровдун эстелиги ( Каныш-Кыя айылынын борборунда  2009- жылы курулган);

-В.И. Лениндин эстелиги  (Жаны-Базар айылынын борборунда  1972-жылы курулган); 

-Улуу Ата-Мекендик согушта курман болгондор үчүн эстелик ( Жаны-Базар айылынын борборунда  2001-жылы курулган);

-В.И. Лениндин эстелиги   (Сумсар айылынын борборунда, “Тажрыйба” заводунун алдында 1959- жылы курулган ) ;

-В.И.Лениндин  эстелиги   ( Шекафтар айылынын борборунда, мектеп – интернаттын алдында   1960-жылы курулган) ;

-Улуу Ата Мекендик согушта курман болгондордун эстелиги ( Сумсар айылынын борборунда  2000-жылы курулган);

Улуу Ата Мекендик согушта курман болгондордун эстелиги  ( Шекафтар  айылынын борборунда  1999-жылы курулган);

В.И.Лениндин эстелиги ( Терек-Сай айылынын борборунда  1965-жылы курулган);

Ыдырыс Пайгамбардын күмбозү  ( Чаткал айыл аймагы, Жаны-Базар айылынын борборунда) ;

Күлбосхандын ордосу  (Ак-Суу дарыясынын Чаткал дарыясына куйган жеринде райондун борборунан 20 км аралыкта күн чыгыш тарапта)

Жанчархандын ордосу ( Терс жана Чаткал дарыяларынын кошулган жеринде);

Жаны-Базар добосү  ( Жаны-Базар айылынын карама-каршысында);

Орто- Терек добосү  ( Орто- Терек айылынын чыгышында);

Түлоберди корүстонү ( Түлоберди дарыясынын сол жээгинде);

Миянкол корүстонү  ( Жаны-Базар айылында);

Узун-Булак корүстонү  (Жаны-Базар айылында) ;

Жанчархан корүстонү    (Терс жана Чаткал дарыяларынын кошулган жеринде);

Арстан-Сай корүстонү   (Арстан-Сайдын түштүгүндо);

Мончок – Добо корүстонү (Шекафтар шаарчасынын түштүгүндо);

                

Кара – Көл шаары         

МАДАНИЯТ МЕКЕМЕЛЕРИ – 3

Шаардык маданият үйү 1
Шаардык борборлоштурулган  китепканалар 1
Балдар музыкалык мектеби 1

 

Шаардын  аймагында республикалык маанидеги тарыхый жана маданий эстеликтер -11:

  1. Акын, композитор Т. Сатылгановдун айкели (Серый көчөсүндө “Энергетик” маданият үйүнүн күн чыгыш тарабында );
  2. Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген куруучусу З.Серыйдын айкели (Серый көчөсүндө “Энергетик” маданият үйүнүн алдында жайгашкан);
  3. Акын, композитор Т. Сатылгановдун айкели (Т.Сатылганов атындагы №1 мектеп-гимназиясында);
  4. Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген куруучусу К.Б. Хуриевдин айкели (Ленина көчөсүндө);
  5. В.И.Лениндин айкели (Ленина көчөсүндө борбордук аянтта);
  6. Улуу Ата Мекендик согушта курман болгон баатырларына арналган айкели (Масиров көчөсүндө эс алуу багында);
  7. Ооган согушунда курман болгон баатырына арналган айкел Көрүстөн (Масиров көчөсүндө эс алуу багында);
  8. Кыргыз комсомолунун сыйлыгынын ээси, Республиканын Жогорку Кеңешинин депутаты М.Сабировдун айкели (Сабиров көчөсүндө Бишкек-Ош каттамынын боюнда);
  9. Шаарга эмгеги сиңген хирург Б.Рысбековдун айкели (Кара-Көл шаардык оорукананын аянтында жайгашкан);
  10. Улуу Ата Мекендик согуштун баатыры Ч.Түлөбердиевдин айкели (Ч.Түлөбердиев атындагы №2 инновациялык мектебинин аянтында);
  11. Улуу Ата Мекендик согуштун баатыры Д.Шопоковдун айкели (Д.Шопоков атындагы №4 мектебинин аянтында);

Шаардан чыккан  белгилүү инсандар;

1.Рысбеков Өзүбек Рысбекович  (1970-жылдары каза болгон) – акын, комузчу, К.Досуевдин окуучусу. Аткарган чыгармалары бүгүнкү күндө, Кыргыз радиосунун Алтын фондунда сакталып турат;

2.Кочкоров Жанышбек  (1954) – обончу, аткаруучу, Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти;

3.Турсунбаев Салимбай Орозбаевич (1959)- Салттуу манасчы, маданияттын мыкты кызматкери, Кыргыз Республикасынын  Ардак грамотасынын ээси.